Het is de ochtend van de tweede kerstdag 1986. Buiten is het grauw en grijs. De temperatuur schommelt rond de twee graden en niets wijst erop dat er straks iets groots gaat gebeuren. Op de klok staan de wijzers op dertien minuten voor negen. En waar je achteraf gezien zou willen dat de tijd stil blijft staan, gebeurt dat natuurlijk niet. Onverbiddelijk tikken de seconden verder, het onvermijdelijke staat te gebeuren. Het is namelijk precies één minuut voordat het Noorden van Nederland zal opschrikken door wat tot dan toe voor velen voor onwaarschijnlijk wordt gehouden. Niemand die er nog weet van heeft, niemand die op dit moment vermoedt dat over precies één minuut het startsein wordt gegeven voor onrust, angst en vertwijfeling. Noord Nederland staat aan de vooravond van een bizarre tijd.
Dan, om twaalf minuten voor negen, op die stille grijze ochtend, rommelt de aarde plotseling in de buurt van Assen. Getuigen verklaren later dat het net is alsof er zware vrachtauto’s voorbij rijden. Maar niets in minder waar, want op die ochtend beeft de aarde met de kracht van 3.0 op de schaal van Richter. De eerste noordelijke aardbeving is een feit.
Zelf kan ik het me niet meer herinneren. Waarschijnlijk lig ik rond dit tijdstip nog in bed na te dromen van de eerste kerstdag en me alvast te verheugen op het feit dat ik vanavond naar discotheek het Hof van Rolde zal gaan. Een discotheek vol rook, bier, bessen-jus en klasgenoten van pabo de Eekhorst in Assen. Verheugd omdat ik weet dat mijn gave studiegenoten Wernie, Ina, Lilian, Annet, Sipko, Ineke, Karin en Gerdi daar zullen zijn. Ja, Gerdi, vooral verheugd vanwege Gerdi. Mijn eerste echt serieuze verliefdheid. Een verliefdheid die me licht geeft, die me inspireert om te schrijven, die me doet wankelen omdat ik geen weet heb van wat me overkomt en waar het naartoe gaat. Een verliefdheid ook die me onzeker en wanhopig maakt, die me verdriet geeft omdat het maar deels beantwoord wordt. Want verliefd worden op iemand die al in een relatie zit, dat is niet handig en bovendien erg pijnlijk. Niet aan beginnen dus zou je zeggen, maar ja, mijn emoties laten zich moeilijk sturen. Daarom let ik niet goed op en mis ik de waarschuwing voor wat mij te wachten staat. Zie ik niet dat het rondom mij staat te schudden, heb ik niet door dat zaken gestut moeten worden en dat het wellicht tijd is om iets nieuws te bouwen omdat het oude op instorten staat.
Een aantal dagen na het eerste gerommel, als het aardbevingsnieuws op de voorpagina’s van de landelijke kranten staat, laat Assenaar Meent van der Sluis zich in de Telegraaf horen met de mededeling dat de aardbeving veroorzaakt wordt door de gaswinning in de provincie Groningen. En met die mededeling wordt er ontegenzeggelijk gewezen naar de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het is wellicht wat prematuur om dit een aantal dagen na die eerste beving al te stellen en dus worden de woorden van geograaf Van der Sluis in diezelfde Telegraaf onderuit geschoffeld op een manier waarvan de honden geen brood lusten. Het is NAM-woordvoerder Duut die de woorden van Van der Sluis neersabelt met ‘flauwekul’ en de uitspraken van Van der Sluis verwijst naar het rijk der fabelen. En zo begint met het schudden van de bodem, veroorzaakt door de boringen van de NAM, ook het schudden aan de wetenschap, veroorzaakt door de NAM. Wetenschap wegzetten als een mening, bij het vuil zetten als rommel. Wie denkt dat dat iets is van de huidige tijd komt bedrogen uit. De NAM houdt het nog een poos vol, maar woordvoerder Duut verklaart uiteindelijk in 2013, dat het verband dat Van der Sluis heeft gelegd tussen gaswinning en aardbeving terecht is. Meent van der Sluis is dan al dertien jaar overleden.
Ik heb het, op die tweede kerstavond in 1986, op zich prima naar mijn zin in het legendarische Hof van Rolde. Maar als ik diep in de nacht Bruce Hornsby de woorden ‘It’s just the way it is’ hoor zingen, besluit ik te vertrekken. Want op dat moment heb ik vrede met het feit dat mijn verliefdheid niet echt beantwoord wordt en zie ik in dat het die avond ook niet gaat gebeuren. En dus fiets ik rond drie uur ’s nachts terug naar huis in Eext.
Het is dit weekend ruim 36 jaar na de eerste beving. En daar waar ik destijds enigszins vrede kon hebben met mijn situatie, hebben de Groningers al die jaren terecht geen vrede met hun situatie. Daarom zijn er dit weekend opnieuw protestoptochten. Want na weer een week van schaamteloze Haagse politiek is de Groningse maat voller dan vol. Het is een protest tegen een van de grootste Nederlandse schandalen van na de Tweede Wereldoorlog. Een protest dat al jaren duurt en tot nu toe door de lieve en redelijke noordelingen steeds met respect en rust is gevoerd. Maar anders dan dat ik destijds vanuit geschud en gerommel gaandeweg mijn nieuwe weg vond, lijkt dat voor de meeste Groningers nog niet in het verschiet. Daarom zou het maar zo eens kunnen zijn dat de schaal van Richter daar in Groningen binnenkort op tilt zal slaan. En Den Haag, kom dan niet aanzetten met een ‘flauwekul’ maar maak nu eindelijk eens werk van de problemen in Het Noorden die ons allemaal aangaan.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe verhalen? Registreer dan je mailadres op https://www.gertspeelt.com/blog en krijg vervolgens wekelijks gratis een bericht in je mailbox zodra een nieuw verhaal is gepubliceerd.
Comments